پادکست چهاردهم

در منظر گالری

شهریور و مهرماه ۱۳۹۷ خورشیدی / درباره‌ی طراحی گرافیک و گالری‌ها

همکاران (به ترتیب صدا):
محمدحسن نعمتیان / احمد کریمی / سمانه ایران‌منش / امیرحسین فراهانی
مشاور: مجید کاشانی
با تشکر از: معراج قنبری
موسیقی: کیارش بختیاری

آنچه در این برنامه‌ خواهید شنید:

* گفت‌وگو با «مهدی فاتحی» درباره‌ی طراحی گرافیک و گالری‌ها

* منتخبی از خبرهای طراحی گرافیک

* مختصری درباره‌ی «میشل بووه» طراح سرشناس فرانسوی

مهدی فاتحی

«مهدی فاتحی» متولد ۱۳۶۱ و دانش‌آموخته‌ی کارشناسی ارشد ارتباط تصویری از دانشکده هنر و معماری است. هر چند او را با پوسترهایی که برای تئاترها، گالری‌ها و رویدادهای فرهنگی و هنری طراحی کرده می‌شناسیم، اما نمونه‌های شاخصی از طراحی نشانه، جلد و طراحی گرافیک کتاب نیز در مجموعه آثارش دیده می‌شود.

برنده‌ی جایزه‌ی اول و دوم طراحی پوستر تئاتر از جشنواره‌های سی‌ و پنجم، و سی و یکم تئاتر فجر، دریافت مدال برنز از هشتمین سه‌سالانه‌ی پوسترهای صحنه‌ای صوفیا، بلغارستان، برنده‌ی مدال برنز در دهمین سه‌سالانه‌ی بین‌المللی پوستر تویوما، ژاپن، برنده‌ی بخش پوستر جشن تصویرسال نود، تقدیرشده در چهاردهمین بینال پوستر تئاتر لهستان، و دریافت بورسیه‌ی انستیتو فرانسه در پاریس، برخی از جوایز و افتخارات «فاتحی» به شمار می‌رود.

تدریس در دانشگاه سوره، دانشگاه علم و فرهنگ، دانشگاه علمی کاربردی، دانشگاه آزاد، و همینطور تجربه داوری در رویدادهای معتبری همچون پنجمین بینال سرو نقره‌ای، بیست و نهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، و نمایشگاه ۲۵ سال پوستر تئاتر ایران بخش دیگری از تجربیات اوست.

«مهدی فاتحی» در بیش از ۴۰ نمایشگاه و بینال داخلی و خارجی، در کشورهایی همچون آمریکا، لهستان، ایتالیا و فرانسه شرکت کرده، و چندین نمایشگاه انفرادی در داخل و خارج از کشور برگزار کرده است. او عضو انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران، مرکز توسعه‌ی هنرهای تجسمی، و عضو هیئت مؤسس انجمن طراحان پوستر تئاتر است، و در حال حاضر در استودیوی شخصی‌ خود «استودیو فا» به فعالیت حرفه‌ای‌اش ادامه می‌دهد.

مهدی فاتحی / متولد ۱۳۶۱

طراحی پوستر نمایشگاه آثار «عباس معیری» / طراح: مهدی فاتحی / ۱۳۹۷

طراحی پوستر نمایشگاه مجسمه‌های «فرزانه حسینی» / طراح: مهدی فاتحی / ۱۳۹۱

طراحی پوستر «نمایشگاه گروهی مجسمه» / طراح: مهدی فاتحی / ۱۳۹۳

طراحی پوستر نمایشگاه طراحی‌‌های «سولماز نباتی» / طراح: مهدی فاتحی / ۱۳۹۴

طراحی پوستر نمایشگاه مجسمه‌های«سارا راه‌انجام» / طراح: مهدی فاتحی / ۱۳۹۴

طراحی پوستر «نمایشگاه گروهی هنر خیابانی» / طراح: مهدی فاتحی / ۱۳۹۳

طراحی پوستر نمایشگاه نقاشی‌های «سحر عزیزی» / طراح: مهدی فاتحی / ۱۳۹۶

طراحی پوستر نمایشگاه سریگرافی‌های «ویکتور وازارلی» / طراح: مهدی فاتحی / ۱۳۹۶

طراحی پوستر نمایشگاه انفرادی مجسمه‌های «رامین اعتمادی بزرگ» / طـراح: مهدی فاتحی / ۱۳۹۶

طراحی پوستر «مکبث، کابوس اسکاتلند» / طراح: مهدی فاتحی / ۱۳۹۷

طراحی پوستر کارگاه طراحی پوستر تئاتر «مجید کاشانی» / طراح: مهدی فاتحی / ۱۳۹۲

طراحی پوستر نمایش «صور اسرافیل» / طراح: مهدی فاتحی / ۱۳۹۵

طراحی پوستر کنسرت موسـیقی «گروه بیواره» / طراح: مهدی فاتحی / ۱۳۸۵

طراحی پوستر نمایش «آنات» / طراح: مهدی فاتحی / ۱۳۹۵

طراحی پوستر فیلم «میان تاریکی» / طراح: مهدی فاتحی / ۱۳۹۴

طراحی پوستر نمایشگاه «تهران، شهر بی‌دفاع» / طراح: مهدی فاتحی / ۱۳۹۴

مختصری درباره‌ی «میشل بووه» (Michel Bouvet) طراح سرشناس فرانسوی

سنت پوسترسازی فرانسه، برای طراحان گرافیک جهان شناخته شده‌ست. جریانی که بی‌شک با پوسترهای «ژول شِره»[1] آغاز شد، و تا به امروز ادامه یافته است. در دهه‌های اخیر، طراحان پوسترساز قدرتمندی در فرانسه پرورش یافته‌اند، که خود را وامدار همین میراث گران‌بها می‌دانند؛ و «میشل بووه» یکی از آنهاست. او خود را پیرو مکتب «رِمون ساوینْیاک»[2] می‌داند. طراح پوستر فرانسوی، که با استعداد فوق‌العاده‌اش، مفاهیم پیچیده را در قالب تصاویری بسیار ساده ارائه می‌کرد. بووه دراین‌باره می‌گوید:

«من نیز همچون ساوینْیاک، سعی می‌کنم تا همه‌ی مفاهیم را به صورت ساده، مستقیم، و به شیوه‌ای ارائه کنم، که به سرعت برای همگان قابل فهم باشد. من توانایی خودم را در خدمت پیام، و یا تبلیغ برای رویدادی قرار می‌دهم، که نیاز به معرفی دارد. و از همه‌ی این‌ها مهم‌تر، سعی می‌کنم تا توانایی‌ام را در جهت خدمت‌رساندن به عمومِ مردم قرار دهم.»

عمده‌ فعالیت‌های «بووه»، پوسترهایی‌ست که به سفارش تئاترها، اپراها، موزه‌ها، جشنواره‌ها و مؤسسات فرهنگی پدید آورده. او در تولید این پوسترها، مقید به استفاده از هیچ تکینک‌ِ محدود و مشخصی نیست؛ از عکاسی و فتومونتاژ گرفته، تا تصویرسازی. مصداق بارز این نکته، مجموعه پوسترهایی است که او برای «جشنواره‌ی عکاسی اَرل»[3] در فرانسه طراحی کرد. پوسترهایی ساخته شده از تصاویر میوه‌ها، سبزیجات و حیوانات، که با خطوطی ضخیم، و رنگ‌هایی تخت و خالص تصویرسازی شده‌اند، و تداعی‌گر تصاویر «پاپ‌آرت»[4] هستند. «میشل» در پاسخ به این سؤال که «چرا در طراحی پوسترها‌ی یک جشنواره‌ی معتبرِ عکاسی، از تصویرسازی استفاده کرده» می‌گوید:

«من هیچ موضعی در برابر عکاسی ندارم؛ رسانه‌ای که گهگاه از آن استفاده می‌کنم. ما قصد داشتیم که تصویر نخبه‌گرای این جشنواره را دور بریزیم. این رویداد جذابیت خود را از دست داده بود، و به یک تحول اساسی نیاز داشت. تصمیم گرفتم که رنگ، و هیجان را به این کمپین تزریق کنم. و تصویرسازی این اجازه را به من داد، که هر دو کار را با هم انجام دهم … . تصویرِ میوه‌ها و سبزیجات اشاره به ژانرِ طبیعتِ بی‌جان[5] دارند، که در عکاسی هنری موضوعِ بسیار رایجی است، از طرف دیگر پرتره‌ی حیوانات، اشاره‌ای هجوآمیز به پرتره‌های رسمی دارد.»

«میشل بووه» در مورد چالش‌ اصلی یک دیزاینر می‌گوید:

«دیزاینر بودن محدودیت‌های بیشتری نسبت به تصویرگر بودن دارد. رسانه‌ی شما‌ چیست؟ چاپی‌ست یا الکترونیک؟ اگر رسانه چاپی‌‌ست، آیا پوستر است، یا یک کتاب، و یا یک کارت ویزیت؟ هر کدام از عناصر طراحی، قطعات پازلی هستند که قواعد مخصوص به خود را دارند: نوشته‌ها، لوگوها، عکس‌ها و آرت‌ورک‌هایی که سفارش‌دهنده به شما می‌دهد. از چه تعداد رنگ استفاده می‌کنید؟ کدام جلوه‌های ویژه‌ی چاپ را به کار می‌گیرید؟ … همه‌ی این‌ها بستگی به سفارش‌دهنده و بودجه‌ی او دارد. شما تنها زمانی می‌توانید شروع به ایده‌پردازی کنید، که بدانید چه امکاناتی در اختیار دارید، و مخاطبِ هدفِ شما کیست … . چیزی شبیه به رقصِ باله‌ی کلاسیک: حرکت‌های محدود، و ترکیب‌های شناخته‌شده؛ اما همچنان می‌تواند زیبا و الهام‌بخش باشد.»

میشل بووه / طراح سرشناس فرانسوی

از مجموعه پوسترهای جشنواره‌ی عکاسی اَرل (فرانسه) / طراح: میشل بووه

از مجموعه پوسترهای جشنواره‌ی عکاسی اَرل (فرانسه) / طراح: میشل بووه

از مجموعه پوسترهای جشنواره‌ی عکاسی اَرل (فرانسه) / طراح: میشل بووه

از مجموعه پوسترهای جشنواره‌ی عکاسی اَرل (فرانسه) / طراح: میشل بووه

1- Jules Cheret
2- Raymond Savignac
3- d’Arles photography festival
4-Pop Art
5-still-life

منابع

-Heller, Steven. Vienne, Véronique. Becoming a Graphic & Digital Designer. John Wiley & Sons, Inc.  2015, Canada.
-لیوینگ استون، آلن و ایزابل، ترجمه‌ی: گشایش، فرهاد، فرهنگ طراحی گرافیک، انتشارات لوتس، چاپ سوم، بهار ۱۳۸۳.
-پاکباز، رویین، فرهنگ اصطلاحات هنری و اعلام هنرمندان، انتشارات فرهنگ معاصر، چاپ دوم، ۱۳۹۲.
-کسایی، آریا، کاوه، سمیرا، «بووه از زبان بووه»، مجله تندیس، شماره۷۱، فروردین ۱۳۸۵.
-باباوند، سعید، «مردی در سفر همیشگی»، مجله تندیس، شماره ۳۱۶،‌ دی ۱۳۹۴.
-مجله نشان، شماره ۲۰، تابستان ۱۳۸۸.
–www.michelbouvet.com